Rave rinenge gore kubva WHO yazivisa denda repasirese nekuda kwekonavirus. Kubva ipapo zvinhu zvakawanda zvachinja, kwekanguva tinogara tisina kubva pamba, tisingaone vadikanwi vedu, tisingaendi kuchikoro, nezvose zvatatoziva. Aya mamiriro akatungamira ku vana nevechiri kuyaruka kuti vatambure icho chakanzi kuneta kwedenda.
Tichataura newe nhasi nezve denda kuneta zvakawandisa, uye zvidzidzo zviripo kusvika parizvino nezvekuti zvinokanganisa sei vana, uye mamwe mazano. Asi, sekugara kwatinoita kuda kuyeuka, mhuri dzese, uye mwana wese ipasi rose. Uye mune ino kesi, zvinoita sekunge chakanakisa chishandiso kuita zvine njere, kuremekedza matanho ekuchengetedza kuchatibvumidza kuti tirarame tisina kunyanya kushushikana kana kushushikana.
Icho chinonzi kuneta kwekuputika
World Health Organisation, WHO, yakatumidzwa zita denda kuneta kune akateedzana ezviratidzo zvakatorwa kubva kuchirwere che COVID-19 uye yemhedzisiro yakaunzwa nedenda repasi rose kune wese munhu. Sekureva kwesangano iri, 60% yevagari vemuEurope vanotambura nazvo uye zvinokanganisa zvizvarwa zvese. Vana, vachiri kuyaruka, vechidiki, uye vakuru vanogona kunzwa kuneta kwedenda, kunyangwe neimwe nzira.
Nekusingaperi kweiyo coronavirus, yakakonzera kuwedzera kushushikana, kuneta uye kushushikana pamusoro. Mumashoko enyanzvi yepfungwa Laura Fuster: Ngozi inouya rinhi kushushikana kunogara kwenguva refu, sezvo inogona kukonzeresa matambudziko nekurara, kudya, kudzikisira kwemanzwiro kana, sezvazviri muchiitiko chiripo, kuneta kusingaperi. Vana kana vechidiki vari panjodzi iyi maitiro.
ari mamiriro ezvehupfumi, hutano hwepanyama kana hwepamoyo uye maitiro, izvo zvakamboitika mumhuri zvinokanganisa chizvarwa chimwe nechimwe. Dambudziko muzviitiko zvakawanda uye mhuri nderekuti zvisungo zvakawedzera, asi zororo rakadzikiswa zvakanyanya.
Zvidzidzo pakuneta kwedenda
Hazvina kuwanda zvidzidzo zvakaitwa pane denda kuneta izvozvi. Asi izvo zviripo zvinonyevera nezvekuwedzera kwakanyanya kuwedzera kwehosha kuneta mukati kunyanya mapoka anotambura akadai sevana nevachiri kuyaruka, muzvidzidzo zvakaitwa nezera remakore matatu kusvika gumi nemasere.
Mumazera aya anoonekwa kushungurudzika kwepfungwa uye maitiro, kuomarara matambudziko, kuwedzera kunetseka, kusurukirwa, kusagadzikana, kusagadzikana, nharo. Kune izvi zvinofanirwa kuwedzerwa iyo kuwedzerwa kushandiswa kwesikirini, kudzikira kwemitambo yekurovedza muviri, vana vane kuvimba kukuru nevabereki nematambudziko ehunhu senge kushatirwa.
Vamwe vanamazvikokota kubheja pakurangarira maitiro ekurapa (CBT) iine rutsigiro rwakakosha rwesainzi, ichipa kurapwa kunoshanda, nzira uye marongero evana nevechiri kuyaruka vane kusagadzikana kwepfungwa kunokonzerwa nedenda kuneta. Navo ivo vanodzidza kugadzirisa manzwiro akasimba zvinobudirira uye nenzira inowirirana.
Pashure penyaya diki nekuda kwedenda
Munyaya ye Generation Alpha, avo vakazvarwa pakati pa2010 na2015 kune akawanda mamiriro avanosangana nawo. Ivo vana vanogara munzvimbo inorambidzwa zvakanyanya, havafarire mapaki kana nzvimbo dzekutandarira sedzimwe chizvarwa. Hutsanana, masiki kana matanho ekuchengetedza evakuru vehutano anovaita kuti vave nebasa.
Mwanakomana vakomana nevasikana vane hukama hwakanyanya nevabereki vavo, kudzivirirwa kukuru kunogoneka. Sechizvarwa, ivo vanokwanisa kuwedzera kusimba. Pane kupesana, mweya wekuzvipira unogona kunge uri mumwe wemapfungwa avo asina kusimba, tichava takaita kuti zvese zvive nyore kwavari kuti vagone kuenderera mutinhimira nekusimudzira kwavo, zvisinei nemamiriro azvino.
Kana isu, saamai, Isu tinorarama denda mamiriro nekushungurudzika, tichave tichiendesa kushushikana kwepfungwa kwavari. Chero manzwiro anozove nzira iyo vana vanodzidza kurarama. Saka ita nepaunogona napo kuchengetedza hunhu hwakanaka, tarisa mutauro wako uye makomendi kumba. Edza kuchengeta yakawanda zvekare tsika kana tsika sezvazvinogona, uye kana zvichidikanwa gadzira idzva.