Uurku waa daqiiqad aad u qaas ah oo gaar ah oo isbeddello ka buuxaan, laakiin sidoo kale shaki iyo amni darro. Welwelka caafimaadka ilmaha ayaa jira, oo mid ka mid ah su'aalaha guud waa waa maxay suurtagalnimada in ilmahaagu qabo cilladda Down syndrome-ka? Maanta waxaan ka nadiifineynaa dhammaan shakiga ku saabsan.
Maalmahan, mahadsanid tiknoolajiyada cusub, horumarka ilmaha ayaa durba lagu arki karaa caloosha waxaana durba jira baaritaano laqaadayo oo lagu ogaanayo cilladaha sida cilladda cilladda. Dhammaantood maahan kuwo isku mid ah oo la isku halleyn karo qaarkoodna sidoo kale waxay leeyihiin khatar hooyada iyo dhallaanka. Waa lagama maarmaan ogaadaan waxa ay yihiin tijaabooyinkani, markay dhammaadaan, halistooda iyo isku halayntooda.
Waxyaabaha halista u ah cilladda hoos u dhaca
Cilladda Down syndrome-ka waa cillad hidde-side ah oo dhacda marka unugyada unugyada aan caadiga ahayn ay dhacaan, taasoo keenta wadarta guud ama qayb ahaan nuqul koromosoom 21. Khaladka noocan ah waxaa loo yaqaan nondisjunction, kaasoo dhaca inta lagu jiro sameynta ukun ama shahwo Xaaladaha 90% wuxuu ka yimaadaa ukunta hooyada, 4% shahwada aabaha, iyo kiisaska intiisa kale qalad inta uurku korayo.
Mid ka mid ah arrimaha keena kordhinta fursadda inuu hoos u dhaco cilladda es da'da hooyada. Khatartu waxay sii kordheysaa laga bilaabo da'da 32 sano waxayna sii kordheysaa ilaa 45 sano. Haddii aad horey u haysatay ilmo qaba cilladda Down syndrome-ka, waxay u badan tahay in labada waalid midkood uu sido wareejin iyo halista ah inay mar kale dhacdo.
Runtu waxay tahay inaysan jirin sabab gaar ah oo loogu talagalay muuqaalka cilladda Down syndrome. Waa isbeddelka hidde-wadaha aadanaha ee ugu caansan in kastoo waxyaabo badan wali aan laga ogayn.
Tijaabooyinka si loo ogaado inta lagu jiro uurka
Waxa jira baadhitaano kala duwan oo la sameeyo si loo ogaado in ilmuhu qabo cillad hoos u dhacday ama aan la samayn muddada uurka. Aan aragno waxa ay yihiin tijaabooyinkaasi:
- Imtixaanno aan duullaan ahayn. Waxaa lagu fuliyaa iyada oo loo marayo a baaritaanka dhiigga ee fudud, oo gebi ahaanba waa ammaan. Waxaa lagu sameeyaa saddexda bilood ee ugu horreysa, inta u dhexeysa toddobaadyada 10 iyo 13 ee uurka waxayna u oggolaaneysaa ogaanshaha cilladaha koromosoomyada ee soo noqnoqda. Ma bixinayso ogaanshaha cudurka, kaliya waa halista suurtagalnimada oo kuu oggolaanaysa inaad go'aansato inaad baaritaanno kale sameyso iyo in kale.
- Tijaabada hufnaanta Nuchal. Iyadoo loo marayo a ultrasound wuxuu cabiraa daahfurnaanta qoorta uurjiifka Waxaa sidoo kale lagu sameeyaa bilaha ugu horeeya ee uurka, inta udhaxeysa toddobaadyada 11 iyo 13. Sidoo kale waa mid aan duullaan ahayn, iyo ma jirto wax khatar ah oo ku soo food leh hooyada iyo dhallaanka.
- Amniocentesis. Waa baaritaan lagu kalsoonaan karo si loo ogaado cilladda hoos u dhacda. Waxay ka kooban tahay soo saarista muunad yar oo ah dheecaanka amniotic iyada oo cirbad laga marinayo caloosha hooyada. Tijaabadani waa mid faafa oo leh a halista dhicinta 1-2%. Sidaa darteed, waxay noqon doontaa lagama maarmaan in la falanqeeyo halista iyo faa'iidooyinka kiis kasta.
Dhibaatooyinka cilladda Down syndrome-ka
Dadka qaba cilladda Down syndrome-ka waxay yeelan karaan cudurka dhibaatooyinka soo socda:
- Cilladaha dhalmada, qaar khafiif ah iyo kuwa kale oo aad u daran oo u baahan faragelin qalliin.
- Dhibaatooyinka indhaha, sida indho-beelka indhaha, aragti dhaw ama aragti fog.
- Dhibaatooyinka maqalka.
- Kala-baxa sinta
- Xilliga hurdada.
- Dhibaatooyinka dheefshiidka iyo xiidmaha
- Dhibaatooyinka qanjirka 'thyroid' sida hypothyroidism.
- Hormarka ilkaha.
Nasiib wanaag dhibaatooyinkaas badankood waa la daaweyn karaa, iyo rajada nololeed ee dadkan ayaa si aad ah u kordhay. Ha moogaan khuraafaadka iyo runta ku saabsan cilladda Down Syndrome.
Haddii aad uur leedahay oo aad shaki ka qabto in ilmahaagu qabo cilladda Down syndrome-ka ama in kale, waxay noqon doontaa dhakhtarkaaga oo tilmaamaya baadhitaannada lagu fulinayo iyadoo loo eegayo kiiskaaga, iyo halista iyo isku hallaynta tijaabo kasta ee la qaadayo.
Sababtoo ah xusuusnow ... mahadsanid sayniska waxaad noqon kartaa mid deggan marka ay timaaddo caafimaadka ilmahaaga.