Waxaa jira tiro badan oo hurdo la'aan ah oo saameeya carruurnimada iyo qaan-gaarnimada. Cabsida habeenkii waa mid ka mid ah dhibaatooyinka hurdo la'aanta. Kuwani waxaa badanaa lagu qaldaa riyooyin riyooyin ah, hase yeeshe aad ayey ugu kala duwan yihiin xaqiiqda.
Maanta waxaan kuu sharraxeynaa farqiga udhaxeeya waxaanan kugu hanuunin doonaa waxa aad ka qaban karto xaalad kasta. Way fududahay inaad wax ka qabato cilladaan noocan ah haddii aad taqaanno sida loo dhaqmo waqtiga ku habboon. Kiis kastaa wuu ka duwan yahay, haa, laakiin jihayn yar waligeed waxba ma yeeli doono.
Waa maxay iyo sidee buu u shaqeeyaa wareegga hurdadu?
Wareegga hurdadu waa heerarka aan soo marno inta lagu jiro hurdada. Halka dadka qaangaarka ah ay ku horumarto 5 marxaladood, marka laga hadlayo dhalmo waxay kaliya marayaan 2. Waxay marayaan wajiga REM ka dibna hurdo dheer, wareegyada 50 ama 60 daqiiqo. Dhallaanka, xilliyada hurdada waxaa lagu beddelaa xilliyada soo jeedka, iyadoo la raacayo habka ay u seexdaan oo loo soo tooso. Waalidiinta ayay waajib ku tahay inay helaan jawi ku habboon si ilmuhu u dhiso riyadiisa u gaar ah.
Waa maxay cilladaha hurdada?
Waxaan wacnaa khalkhalka hurdada ee isbeddel kasta oo ka mid ah laxanka ama wareegyada hurdada ee loo arko inay caadi yihiin. Cilladahaas waxaa ka mid ah narcolepsy, hurdo la'aan, hurdo la'aan, hurdo yaraanta, parasomnia, apnea, argagax habeenkii. Mid ka mid ah kuwa ugu badan ee soo noqnoqda ee carruurta iyo dhallinyarada, wuxuu noqon lahaa cabsi habeen.
Hurdo la’aanta waa mid ka mid ah cilladaha ugu badan ee hurdada.
Riyooyin qarow, hurdo-hurdo, ama cabsi habeennimo
Argagaxa habeenkii waa cilad asal ahaan ka soo jeeda hurdo-socodka. Si kastaba ha noqotee, way ka sahlan tahay inay ku jahwareerto riyadii riyadu marka loo eego hurdo-socodka lafteeda. Waxaa la dhihi karaa socodka socodka wuxuu ka qaab fudud yahay argagaxyada habeenkii, qofku wuxuu umuuqdaa inuu soo jeedo, laakiin miyir qab ma leh. Habeenkii argaggax baa ka dhaca, taas oo uu qofku ku haraati karo ama u gariiri karo si xoog leh, hase yeeshe, iyagu ma miyir qabaan. Waxa ugu caansan ayaa ah in suuxdintu ay dhacdo ugu yaraan 3 saacadood ka dib markii la seexdo. Tani waa marka dhibaatadu bilaabato, mararka qaarkood sariirta ayey ka kacaan, ruxaan, adkaadaan, ooyaan oo ay qayliyaan. Sidaas dhibaatooyinkaan badanaa waxaa lagu qaldaa riyooyin xun xun.
Inta lagu jiro xiisadda waxaa suurtagal ah in ilmaheennu ay indhihiisu si buuxda u furan yihiin in kasta oo uu hurdo
Waa lagama maarmaan in lala tashado dhakhtarka carruurta xaaladaha soo socda:
- Haddii dhibaato dhacdo in ka badan 30 daqiiqo.
- Haddii aad ku gariirto xoog, ama ay jiraan qallafsanaan ama naxdin.
- Haddii qalalku uusan hoos u dhicin isticmaalka melatonin.
- Haddii cidhiidhiga ka dhashay uu farageliyo hawl maalmeedkaaga.
Maxaan ka filan karnaa dhibaatada argaggixiso ee habeenka ah iyo sidee ayaan ula macaamilnaa?
Haddii ilmaheena uu saameeyo cilladaan, waa inaan filaynaa in dhibaatooyinka ay badanaa dhacaan. Sidii aan horeyba u soo sharaxnay, iyaga dhexdooda ayuu ilmaheena ku adkeyn karaa, ooyi karaa, qeyli karaa, xitaa wuu laadin karaa ama gariiri karaa, ha dhaawacin naftiisa isagoo waxan samaynaya, adigoon hurdada ka toosin wakhti kasta. Waa inaan xasuusnaano in subaxda xigta ilmaheena uusan waxba xasuusan doonin, sidaa darteed waa inaan isku daynaa inaannaan ka baqin wax ka badan iyaga, maxaa yeelay runti waxba tari mayso.