Cilmi baaris la sameeyay 15-kii sano ee la soo dhaafay ayaa muujineysa sida tirada cudurada maskaxda iyo xanuunada ay u kordheen caruurnimada.
Sida laga soo xigtay daaweeyaha Victoria Prooday, shantii carruur ahba mid ayaa ka cabanaya dhibaatooyin xagga maskaxda ah. Cillad-darrada Feejignaanta (ADHD) ayaa kordhay 43%, halka niyad-jabka ku dhaca qaan-gaarka ay korortay 37% halka heerka is-dilka ee carruurta da'doodu u dhaxayso 10 illaa 14 ay kordhay 200%.
Xogtaasi waxay muujineysaa in liddi ku ah waxa loo maleeyo, caruurnimadu maahan da 'dahabi ah oo aan xor ka ahayn silica laakiin ay tahay waqti nugul aad u weyn.
Dadka waaweyn iyo carruurta labadaba, caafimaadka maskaxda iyo caafimaadka shucuurta waxay u baahan yihiin feejignaan iyo daryeel la mid ah caafimaadka jirka. Gaar ahaan xilliga carruurnimada iyo qaan-gaarnimada maxaa yeelay waa xilliyo muhiim u ah horumarka qofka. Khibradaha ku soo maray marxaladan waxay calaamadeeyaan oo ay go'aamiyaan shakhsiyadda qofka.
Waalid ahaan, dowrkeennu waa aasaas.
Laga soo bilaabo toddobaadyada ugu horreeya nolosha, hooyooyinka iyo aabbayaashu waxay u dhaqmaan sidii kuwo xakameeya shucuurta carruurteenna. Caawimaaddeena, carruurteenu waxay baran doonaan inay aqoonsadaan waxa ay dareemayaan iyo inay awoodaan inay muujiyaan iyaga oo aan cidna waxyeello u geysan, naftooda iyo midkoodna toona. Oggolaanshaha muujinta shucuur kasta, iyada oo aan loo kala saarin mid togan ama taban maadaama dareenku si fudud yahay, waxay gacan ka geysan doontaa caafimaadka shucuurta iyo maskaxda wanaagsan.
Baahida aasaasiga ah ee carruurta iyo dhalinyarada ayaa ah inay joogaan waalidkood. Kaliya maahan inay jir ahaadaan, laakiin aabbayaasha iyo hooyooyinku waa inay noqdaan kuwo dareen ahaan la heli karo.
Nasiib darro tan had iyo jeer suurtagal maaha. Xawaaraha mashquulka badan ee nolosha, dhibaatooyinka la soo waafajinta nolosha qoyska iyo nolosha shaqada, jahliga heerarka koritaanka ilmaha iyo qofka shaqsiyadiisa taariikhdiisa gaarka ah ayaa ka dhigaya xiriirkan iyo helitaanka dareenka muhiimka ah.
Daal iyo walwal badanaa waxay ku mashquulaan fikradaheena si dhib yar meel kasta oo lagu habeeyo shucuurta caruurnimada. Oo sidaas darteed dareenka dambiga ayaa muuqda. Ma yahay dambiile waxay noo horseedaysaa inaan isku dayno inaan daboolno baahidaan joogitaanka alaabta agabka ah: alaabada lagu ciyaaro, teknolojiyadda dhijitaalka ah ...
Ka warqabida tan waxay naga caawin kartaa inaan sameyno isbeddelo saamayn ku yeelan doona fayo-qabka carruurta. Isbedelada sida waqti badan la qaadashada qoyska oo la wadaagayo ciyaaraha iyo nashaadaadka ama in meel la iska dhigo waxyaabaha ku mashquulsan tikniyoolajiyadda inta aan iyaga la joogno waxay fududeyn doontaa xiriirka shucuurta ee carruurteenna sidaas darteedna, caafimaadkooda ayaa ka faa'iideysan doona.