In kasta oo la ogyahay in haweeneyda uurka lihi aysan cabbin aalkolo, haddana waxaan maqli karnaa in cabitaan ahaan, aysan waxba dhici doonin.
Tani waa war qaldan sida lagu cadeeyay taas cabitaanka khamriga inta lagu jiro uurka waxay si ba'an u saameysaa maskaxda iyo nidaamka neerfaha ee uurjiifka, oo keenaya taxane soconaya inta uu nool yahay oo dhan.
Aalkoladu waxay ka gudubtaa xayndaabka mandheerta si fudud. Hal saac gudahood, uurjiifku wuxuu yeelan doonaa qaddarka aalkolada ee dhiigga ku jirta hooyada. Laakiin, si ka duwan tan, waxay qaadan doontaa waqti aad u dheer in la dheef-shiid kiimikaad tan iyo, ka duwan hooyadeed, beerkeedu weli ma bislaan.
Suurtagal ma ahayn in la dhiso heer ammaan ah oo isticmaalka ah, qaddar kasta oo khamri ah, xitaa ugu yar, wuxuu saameyn ku yeelan karaa caafimaadka uurjiifka, sidaa darteed waxaa lagu talinayaa in isticmaalka eber.
Xitaa waa inaad yeelataa iska ilaali biirka banaanka maxaa yeelay waxay qaadi karaan ilaa 1% aalkolo.
Isbaanishka, 40% haweenka uurka leh waxay cabaan khamriga inta lagu jiro saddexda bilood ee ugu horreysa uurka iyo 17% waxay sii wadaan inay cabaan inta lagu jiro saddexda bilood ee ugu dambeysa.
Cawaaqibta isticmaalka
Cabitaanka khamriga inta lagu jiro maaraynta ayaa sabab u ah cilladaha uurka ku jira. Tiro aad u tiro badan oo jireed, maskaxeed, garasho iyo dabeecado aan caadi ahayn ayaa lagu ururiyay ereygan.
Darajada ugu daran ee kalgacalku waa cilladda aalkolada uurjiifka. Cilladani waxay sababtaa isbeddelada qaabdhismeedka jirka, gaar ahaan cilladaha craniofacial. Carruurta uu cudurku ku dhacay badanaa waxay leeyihiin microcephaly markay dhalayaan, waxay leeyihiin astaamo lagu garto sida indho yar yar, bushimo sare oo dhuuban, fidinta booska u dhexeeya sanka iyo bushimaha sare.
Waxay sidoo kale sababtaa dib udhaca koritaanka, isbeddelada nidaamka neerfaha ee bartamaha kuwaas oo lagu muujiyo garashada, barashada, habdhaqanka, iyo isbadalka bulshada. Cilladaha aalkolada uurjiifka ayaa ah sababta ugu weyn ee dib u dhaca maskaxda ee Yurub. Wuxuu sidoo kale ka dambeeyaa kiisas badan oo iskuulka ku dhacay.
Waxaa lagu qiyaasaa in gobolka Isbaanishka, kun kasta oo dhasha, laba ayaa leh cilladda aalkolada uurjiifka inkasta oo tirada guud ee carruurta ay dhibaatadu soo gaadhay ay aad uga badan tahay sababo la xiriira korsashada caalamiga ah ee carruurta asal ahaan ka soo jeeda waddamada Bariga. Wadamadan, cabitaanka khamriga inta lagu guda jiro uurka waa caadi, marka lagu daro in aan macluumaad badan laga hayn cawaaqibka ka dhasha isticmaalkan.
Isbaanishka waxaa ka jira ururo qoysas ah oo uu saameeyo cilladda aalkolada uur-jiifka ah oo ujeedooyinkoodu yihiin inay hagaajiyaan nolosha dadka ay dhibaatadu saameysey iyo qoysaskooda, marka lagu daro helitaanka aqoonsi bulsheed ee cilladda sababta oo ah waxay sii waddaa inay tahay dhibaato la qiimeeyay. Laba ka mid ah ururadan ayaa kala ah AFASAF y Kooxda SAFGroup.